Jakie są obowiązki właściciela psa? - policjanci przypominają - Informacje - Komenda Powiatowa Policji w Łasku

O tym, że psa należy wyprowadzać na smyczy - najlepiej z kagańcem i pilnować, żeby nikogo nie pogryzł, słyszał prawie każdy. Warto jednak przypomnieć sobie podstawowe zasady dotyczące trzymania psa oraz obowiązki, jakie musi spełnić jego właściciel.

Właściwe warunki

Zgodnie z art.9 Ustawy o ochronie zwierząt: „Kto utrzymuje zwierzę domowe, ma obowiązek zapewnić mu pomieszczenie chroniące je przed zimnem, upałami i opadami atmosferycznymi, z dostępem do światła dziennego, umożliwiające swobodną zmianę pozycji ciała, odpowiednią karmę i stały dostęp do wody”. Dlatego trzymanie psa w ciemnym i zamkniętym kojcu może być uznane za znęcanie się nad zwierzęciem, tak samo jak niezapewnienie mu dachu nad głową i odpowiedniego zabezpieczenia przez niską lub wysoką temperaturą. Nie ma co ukrywać, że większość czworonogów najlepiej czuje się na otwartej przestrzeni i do tego w towarzystwie człowieka. Pozostawienie psa samego i niesocjalizowanie go może wpłynąć na jego rozwój, a także rodzić agresję.

Również wspomniany art. 9 wspomina o trzymaniu psa na tzw. łańcuchu: „Zabrania się trzymania zwierząt domowych na uwięzi w sposób stały dłużej niż 12 godzin w ciągu doby lub powodujący u nich uszkodzenie ciała lub cierpienie oraz niezapewniający możliwości niezbędnego ruchu. Długość uwięzi nie może być krótsza niż 3 m.” Jeśli jednak jest to możliwe, powinno się ograniczać izolowanie psa. Trzymanie go w zamknięciu też może skutkować zwiększoną agresją naszego czworonoga.

Ważny jest również art. 35 tejże Ustawy, który penalizuje wszelkie formy znęcania się nad zwierzętami:

1. Kto zabija, uśmierca zwierzę albo dokonuje uboju zwierzęcia z naruszeniem przepisów […]podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

1a. Tej samej karze podlega ten, kto znęca się nad zwierzęciem.

Przepisy bardzo dokładnie precyzują obowiązki posiadaczy pupili i zawierają nawet tak szczegółowe informacje jak te, do którego rodzaju odpadów należy wyrzucać psie odchody. Wymieniony powyżej akt prawny wspomina m.in. o tym, że pies powinien być prowadzony na smyczy, a nawet mieć założony kaganiec, jeśli jest to pies rasy niebezpiecznej. 

Obowiązkowe szczepienia ochronne

Kolejne obowiązki jakie posiada właściciel psa zawarte są Ustawie o Ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt:

• Psy powyżej 3. miesiąca życia na obszarze całego kraju oraz lisy wolno żyjące na obszarach określonych przez ministra właściwego do spraw rolnictwa podlegają obowiązkowemu ochronnemu szczepieniu przeciwko wściekliźnie (art. 56 ust 1).
• Posiadacze psów są obowiązani zaszczepić psy przeciwko wściekliźnie w terminie 30 dni od dnia ukończenia przez psa 3 miesiąca życia, a następnie nie rzadziej niż co 12 miesięcy od dnia ostatniego szczepienia (art. 56 ust. 2). Psy poddane szczepieniu podlegają wpisowi do rejestru prowadzonego przez lekarzy weterynarii.
• Po przeprowadzeniu szczepienia posiadaczowi psa wydaje się zaświadczenie lub dokonuje się wpisu w paszporcie (art. 56 ust. 4).
• Kto uchyla się od obowiązku ochronnego szczepienia psów przeciwko wściekliźnie, a w przypadku wprowadzenia obowiązku ochronnego szczepienia kotów przeciwko wściekliźnie – od tego obowiązku, podlega karze grzywny (art. 85 ust 1a).

Odpowiednie pilnowanie swoich czworonogów

USTAWA z dnia 16 września 2011 roku "o zmianie ustawy o ochronie zwierząt oraz ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach", oraz ustawa z dnia 20 maja 1971 roku Kodeks Wykroczeń, nakładają na właściciela czworonogów obowiązku należytej kontroli swojego psa, udając się z nim w miejsca ogólnodostępne.

Właściciel nie może wypuścić swojego czworonoga jak mu się tylko podoba. Obowiązek szczególnej ostrożności przy trzymaniu zwierzęcia nakłada bowiem na właściciela artykuł 77 kodeksu wykroczeń:

Art.  77.  Niezachowanie ostrożności przy trzymaniu zwierzęcia

§  1. Kto nie zachowuje zwykłych lub nakazanych środków ostrożności przy trzymaniu zwierzęcia, podlega karze ograniczenia wolności, grzywny do 1000 złotych albo karze nagany.

§  2. Kto dopuszcza się czynu określonego w § 1 przy trzymaniu zwierzęcia, które swoim zachowaniem stwarza niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia człowieka, podlega karze ograniczenia wolności, grzywny albo karze nagany.

Psy w miejscach publicznych muszą być zawsze pod opieką człowieka i być wyprowadzane na smyczy, nawet jeśli właściciel zna psychikę swojego podopiecznego i potrafi wymóc na nim bezwzględne posłuszeństwo. To tylko zwierzę i nigdy nie można do końca przewidzieć, jak w danej sytuacji się zachować. W przeciwnym przypadku właściciel musi liczyć się z mandatem w wysokości nawet 500 złotych. Warto podkreślić, że chodzi o sam fakt stworzenia niebezpieczeństwa, kara grozi nawet wtedy, gdy zwierzę nikogo nie zaatakuje. Ustawodawca nie wskazał w przepisie na niebezpieczne gatunki, lecz na samo "niebezpieczne zachowanie", co jest pojęciem bardzo pojemnym. O zwierzętach wspominają także kolejne artykuły tego Kodeksu:

Art.  78.  Drażnienie lub płoszenie zwierzęcia

Kto przez drażnienie lub płoszenie doprowadza zwierzę do tego, że staje się niebezpieczne, podlega karze ograniczenia wolności, grzywny do 1000 złotych albo karze nagany.

Art.  145.  Zaśmiecanie miejsc publicznych

Kto zanieczyszcza lub zaśmieca miejsca dostępne dla publiczności, a w szczególności drogę, ulicę, plac, ogród, trawnik lub zieleniec, podlega karze grzywny do 500 złotych albo karze nagany.

Gdy jednak nie zapanujemy nad swoim czworonogiem, wówczas oprócz konsekwencji prawnych, mogą nas dosięgnąć również te finansowe. Wszelkie szkody spowodowane przez naszego psa musimy pokryć my, jako właściciele. Wspomina o tym Kodeks cywilny:

Art.  431.  Szkoda wyrządzona przez zwierzęta

§  1. Kto zwierzę chowa albo się nim posługuje, obowiązany jest do naprawienia wyrządzonej przez nie szkody niezależnie od tego, czy było pod jego nadzorem, czy też zabłąkało się lub uciekło, chyba że ani on, ani osoba, za którą ponosi odpowiedzialność, nie ponoszą winy.

§  2. Chociażby osoba, która zwierzę chowa lub się nim posługuje, nie była odpowiedzialna według przepisów paragrafu poprzedzającego, poszkodowany może od niej żądać całkowitego lub częściowego naprawienia szkody, jeżeli z okoliczności, a zwłaszcza z porównania stanu majątkowego poszkodowanego i tej osoby, wynika, że wymagają tego zasady współżycia społecznego.

Warto więc oprócz zachowywania ostrożności i pilnowania swojego czworonoga zainwestować w odpowiednie ubezpieczenie.

Pogryzienie

Niezachowanie należytej ostrożności przy trzymaniu psa może doprowadzić do wyrządzenia szkody innej osobie. Najczęściej ta szkoda ma postać uszkodzenia rzeczy, ale coraz częściej słyszymy o przypadku poważnego pogryzienia dziecka czy nawet dorosłej osoby. W zależności od skutków właściciela może spotkać mniej lub bardziej surowa odpowiedzialność karna.

Jeśli w wyniku niedopilnowania psa dojdzie do zniszczenia rzeczy (np. rozerwanie ubrania, wybicie szyby, jak również zagryzienie innego zwierzęcia) – posiadacz, który nie wywiązał się z właściwego trzymania psa poniesie odpowiedzialność karną uzależnioną od wartości wyrządzonej szkody.

Głośne szczekanie

Psy lubią sobie poszczekać o każdej porze. O ile okazjonalne szczekanie psa nie przysporzy właścicielowi żadnych problemów – o tyle nagminne „koncerty” czworonoga mogą już stanowić problem.

Problemy te mogą wynikać zarówno z prawa wykroczeń jak i prawa cywilnego. Jeśli pies upodobał sobie „koncertowanie nocą” – w grę może wchodzić odpowiedzialność z art. 51 § 1 kodeksu wykroczeń:

Art. 51. § 1. Kto krzykiem, hałasem, alarmem lub innym wybrykiem zakłóca spokój, porządek publiczny, spoczynek nocny albo wywołuje zgorszenie w miejscu publicznym, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny.

W przypadku braku reakcji posiadacza psa na jego uporczywe szczekanie nocą bez szczególnych zewnętrznych powodów może uzasadniać odpowiedzialność właściciela na podstawie art. 51 § 1 kw.

Długotrwałe szczekanie w dzień również może stanowić kłopot w postaci zainteresowania się losem psa Towarzystwa Opieki nad Zwierzętami.

Kontrole dzielnicowych

Policjanci apelują do właścicieli czworonogów o odpowiedzialne postępowanie ze zwierzętami i odpowiednia opiekę nad nimi. W szczególności zwracanie uwagi na właściwe zabezpieczenie kojców, ogrodzeń oraz aktualne szczepienia ochronne. Wszystkie te aspekty będą sprawdzali dzielnicowi w ramach obchodu swojego rejonu.

Pamiętajmy, że za zachowanie psa zawsze odpowiada jego właściciel. Szkody, które czynią psy, wynikają z błędów popełnianych przez ludzi - np. chowanie nieodpowiedniej rasy psa w domu, nieprzestrzeganie szczepień, niewłaściwe warunki bytowe dla psa, brak szkoleń i dyscypliny. Jeżeli jesteś właścicielem psa pamiętaj, że brak wyobraźni może doprowadzić do tragedii!

Dlatego polecamy, aby raz jeszcze zapoznać się z aktami prawnymi i przede wszystkim stosować się do nich. W przeciwnym wypadku, wobec nieodpowiedzialnych osób zostaną wyciągnięte poważne konsekwencje prawne. Pamiętajmy, że nasz najwierniejszy przyjaciel może nam sprawić niemałe kłopoty, dlatego warto stosować się do zasad, które mogą nas uchronić przed ewentualnymi problemami.

asp. szt. Katarzyna Staśkowska